Wentylacja grawitacyjna, zwaną też naturalną jest najczęściej spotykanym rodzajem wentylacji i możemy ją spotkać w większości istniejących budynków – zarówno w domach jednorodzinnych, blokach czy budynkach użyteczności publicznej. Skąd wzięła się ta popularność? Ponieważ wykorzystuje ona naturalne siły, a dokładniej konwekcję cieplną. Ciepłe powietrze unoszące się ku górze ucieka z domu kominami wentylacyjnymi, a świeże powietrze zaciągane jest nieszczelnościami. Główną zaletą wentylacji grawitacyjnej jest prostota oraz względnie niskie koszty budowy. Oprócz kominów nie wymaga (a przynajmniej w teorii) bowiem żadnych dodatkowych urządzeń ani systemów. Dlatego była stosowana w budownictwie od wielu lat.
Niestety tutaj kończą się jej praktycznie wszystkie zalety. Wentylacja grawitacyjna jest uzależniona od pogody i nie działa dobrze przez cały rok. Jest przez to praktycznie całkowicie niesterowalna. W okresie zimowym, gdy różnica temperatury zewnętrznej i wewnętrznej jest duża, a zależy nam na minimalizowaniu strat ciepła, to działa bardzo intensywnie wyrzucając duże ilości ciepłego nagrzanego powietrza z domu. Natomiast latem, gdy na zewnątrz jest ciepło, nie działa praktycznie w ogóle zmuszając nas do ciągłego wietrzenia domu poprzez otwieranie okien.
Z tego artykułu dowiesz się:
Jakie są wady i zalety wentylacji grawitacyjnej?
Zalety:
- Stosunkowo niska cena instalacji
- Niska awaryjność systemu
- Brak kosztów eksploatacyjnych
- Cicha praca
Wady:
- Bardzo duże straty ciepła zimą
- Zależność od warunków atmosferycznych
- Niemożliwość precyzyjnej regulacji przepływu powietrza
- Ograniczona wydajność w okresie letnim i potrzeba otwierania okien
- Możliwość występowania przeciągów i niedoboru powietrza w niektórych pomieszczeniach.
W praktyce jednak wentylacja grawitacyjna w większości domów jest zrobiona źle, zapewnia zbyt małą wymianę powietrza w pomieszczeniach i prowadzi do złego samopoczucia domowników, niekorzystnie wpływa na ich zdrowie. Dodatkowo źle działająca wentylacja jest główną przyczyną powstawania grzybów i pleśni na ścianach.
Jak zadbać o wentylację grawitacyjną?
Aby wentylacja grawitacyjna działała poprawnie, konieczne jest zadbanie o drożne kanały wentylacyjne. Kratki nie mogą być zasłonięte ani zatkane. Wszystkie pomieszczenia powinny być wyposażone w odpowiednie nawiewniki, które umożliwiają przepływ powietrza. Często się o tym zapomina, ponieważ z jednej strony kupujemy szczelną i ciepłą stolarkę okienną, a z drugiej strony trzeba zadbać o ich nieszczelność. Dlatego w domu energooszczędnym wentylacja naturalna nie powinna mieć zastosowania. Konieczne jest również dbanie o nieszczelności drzwi wewnętrznych poprzez stosowanie podcięć lub odpowiedniej szpary, co pozwoli na swobodny przepływ powietrza z domu.
Aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie wentylacji grawitacyjnej, należy spełnić następujące warunki:
- zachowanie nieszczelności w oknach i budynku umożliwiające swobodny przepływ powietrza,
- różnica temperatur pomiędzy wnętrzem domu, a temperatura zewnętrzną powinna wynosić co najmniej 10°C, umożliwiając wytworzenie różnicy ciśnień i wydostanie się powietrza z budynku,
- odpowiednia wysokość kanałów wentylacyjnych, zapewniająca wystarczający ciąg powietrza,
- odpowiednia izolacja cieplna kominów, aby uniknąć wychłodzenia kanałów wentylacyjnych i osłabienia ciągu.
Warto zauważyć, że nieszczelności, które są niekorzystne dla utrzymania ciepła w budynku, są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania wentylacji grawitacyjnej. Rozwiązaniem w przypadku okien może być montaż specjalnych nawiewników.
Straty ciepła związane z wentylacją grawitacyjną
Wentylacja grawitacyjna generuje znaczne straty ciepła. Powietrze, które jest odprowadzane z pomieszczeń na zewnątrz, jest nagrzewane przez ciepło z pomieszczenia, z którego jest usuwane. Im większa różnica temperatur między powietrzem w pomieszczeniu, a powietrzem na zewnątrz, tym większe straty ciepła. W przypadku wentylacji grawitacyjnej straty te są nieuniknione, ponieważ nie ma możliwości odzyskania ciepła z odprowadzanego powietrza. W nowych, dobrze izolowanych domach straty ciepła przez wentylację sięgają nawet 50% kosztów ogrzewania. Z tego powodu wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła jest coraz częściej stosowana jako alternatywa dla wentylacji grawitacyjnej.
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – alternatywa czy konieczność?
Wentylacja z tzw. rekuperacją stosowana jest obecnie szeroko w nowym budownictwie oraz przy termomodernizacji starych budynków. Wentylacja mechaniczna, taka jak chociażby system PE-FLEX, zapewnia wymuszony ruch powietrza w domu i zapewnia stały napływ świeżego powietrza do pomieszczeń, w których stale przebywają mieszkańcy (tj. salon, sypialnie, pokoje, gabinety) oraz usuwają zanieczyszczone powietrze z łazienek, kuchni, garderób, pomieszczeń technicznych i pralni. Wentylacja z rekuperacją zapewnia również wysoki odzysk ciepła z powietrza usuwanego i minimalizuje nawet do 95% strat energii cieplnej, która przy wentylacji grawitacyjnej zostałaby wypuszczona z domu. Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła zapewnia więc nawiew świeżego, dodatkowo filtrowanego (również z cząsteczek smogowych przy wykorzystaniu filtrów antysmogowych w rekuperatorach reQnet) powietrza o komfortowej temperaturze przez cały rok. Daje też możliwość sterowania intensywnością wymiany powietrza.
Biorąc pod uwagę, że nowe oraz modernizowane budynki są coraz bardziej szczelne, wentylacja grawitacyjna nie ma prawa w nich dobrze funkcjonować. Rozwiązaniem jest stosowanie nawiewników, które jednak intensyfikują straty ciepła, które chcieliśmy minimalizować. Dlatego inwestowanie w nowoczesne systemu rekuperacji z racji podniesienia jakości powietrza, których oddychamy większą część dnia i minimalizacji kosztów coraz to droższego ogrzewania domów jest uzasadnione w 100%. Prędzej czy później naturalna wentylacja stanie się reliktem przeszłości niedopasowanym do współczesnych realiów w budownictwie.
Zapoznaj się z pozostałymi artykułami
Wentylacja grawitacyjna – wady i zalety
Wentylacja grawitacyjna, zwaną też naturalną jest najczęściej spotykanym rodzajem wentylacji i możemy ją spotkać w większości istniejących budynków – zarówno w domach jednorodzinnych, blokach czy budynkach użyteczności publicznej. Skąd wzięła
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła – co to jest?
Wentylacja mechaniczna, to w skrócie wentylacja, której praca wymuszona jest działaniem dodatkowych wentylatorów. W budynkach mieszkalnych stosuje się natomiast wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła (tzw. rekuperacją), która oprócz wspomnianego wymuszania pracy
